il-pont -  no 64                       Valletta - Malta          

Novembru 2003 no 64

<<|werrej|>>

Hajjitna Musical

 

Aktar ma jghaddi z-zmien aktar qed nintebah kemm il-Mulej huwa tassew DJ (= disc-jockey) li hadd ma jhabbatha mieghu.  Jaf jaghzel l-muzika ghal kull wiehed u wahda minnha. U l-muzika tieghu hija dejjem gdida.  U jaghzel il-muzika b'mod li tkun l-aktar addata ghalina. Kemm-il draba nippruvaw nizfnu f'sintonija mal-muzika li jdoqqilna hU, cert li bhala konsegwenza aktar nhossuna f'armonija mieghU u maghna nnifusna.

 

Meta kont zghazugh bhal ghadd ta' zghazagh ohra kont immur fejn il-jukebox u kont naghzel jien il-muzika li toghgob lili u kont nizfen dik li muzika.  Meta  sirt religjuz fi hdan l-Ordni Frangiskan fost affarijiet ohra ghazilt li nghix il-Vangelu fl-ubbidjenza.  Dan b'mod semplici jfisser li bil-vot ta' l-ubbidjenza li ghamilt irrid nizfen mhux tant il-muzika li naghzel jien imma il-muzika li jdoqqli l-Mulej permezz tas-Superjuri tieghi.  Tul dawn is-snin il-hajja tieghi kienet qiesha Musical. Il-muzika kienet varjata mhux hazin!  Dejjem ghamilt hilti biex bl-ghajnuna ta' Alla nizfen mill-ahjar li nista' kull tip ta' muzika li ndaqqitli.

 

Tul dawn l-ahhar tmien snin mill-kapitlu Provincjali ta' l-1995 sa llum il-muzika kienet differenti mhux.  Wara il-muzika li kont qed nizfen f'San Pawl il-Bahar, il-Mulej donnu kien ser idoqqli muzika Indjana u f'daqqa wahda nbidlet u minflok daqqli muzika Filippina, mbaghad muzika Torka, u wara muzika ta' Assisi... Kuljum ta' DJ Tajjeb li hu, kien jaddattili l-muzika skond l-istil ta' zfin li xtaqni nizfen. 

 

Issa il-Muzika regghet inbidlet.  Waqt l-ahhar Kapitlu Provincjali li sar f'Malta matul Settembru u Ottubru il-Mulej daqqli muzika gdida. Permezz tal-Provincjal ikkonfermali li kien wasal iz-zmien li nibdel il-passi u r-ritmu biex nizfen muzika ohra.  Din id-darba hija mill-gdid muzika Maltija.

 

Kif dejjem ghamilt ghazilt li naddatta ruhi u nizfen bl-ghajnuna ta' Alla mill-ahjar li nista' din il-muzika gdida. Issa id-dancing floor ser ikun il-Kunvent ta' San Frangisk maghruf bhala ta' Putirjal, il-Belt Valletta.

 

Il-Hajja ta' kull wiehed u kull wahda minna hija musical b'xeni differenti.  Jalla nitghallmu nizfnu dejjem aktar f'sintonija mal-muzika li l-Mulej jdoqqilna ta' DJ Tajjeb li hU.

 

F'dan in-numru ser nirrakkonta ftit l-ahhar jiem tieghi fil-Belt ta' Assisi. Nixtieq minn qalbi Sliem lilkom ilkoll. Inkomplu il-pont tat-talb.

 

Fr Thomas.

 

L-ahhar jiem f'Assisi

Festa ta' San Frangisk

Ergajt lura mill-ewwel parti tal-Kapitlu provincjali fit-2 ta' Ottubru fil-hin biex niccelebra l-festa ta' San Frangisk hawn f'Assisi. Hadt gost li kelli l-okkazjoni ghal darb'ohra niccelebra din il-Festa fl-ambjent naturali taghha.  Minhabba l-orarju tal-Qrar ma stajt nikkoncelebra fl-ebda quddiesa hlief dik tas-6.30 ta' filghodu fuq il-Qabar.  Ghalkemm kien ghadu kmieni l-Kripta kienet imballata bin-nies li giet biex tibda il-jum ta' festa vicin il-qaddis.  Wara li spiccat il-Quddiesa ghaddejt ftit hin migbur fis-skiet quddiem il-Qabar ta' Frangisku.  Dak il-mument ftakart u talb ghal ghadd ta' persuni - fosthom ghalik ukoll.  Wara li hadt ftit kafè mort fil-kamra biex inhejji messagg bl-email ghall-okkazjoni u bghattu lill qraba, patrijiet u hbieb.  Il-Kumplament tal-Festa ghalija ma tantx kienet varjata.  Ghaddejt tista' tghid il-gurnata kollha fil-konfessjunarju.  Imqar wara nofs in-nhar fil-ftit hin li suppost kelli ghal mistrieh cempilli l-vigarju biex naghmillu karità u ninzel inqarar ghax kien hemm hafna nies. B'kollox ghamilt xi sitt sighat u nofs fi spazju ta' inqas minn metru u nofs kwadru.  Ma nghoddx kemm habibt nies mill-gdid m'Alla.  Waqt li kont qed inqarar kienet qed isiru diversi quddis.  Fosthom dik fl-10.00 ta' filghodu fil-Bazilka ta' Fuq li kienet trasmessa diretta fuq ir-Rai Uno.  Din is-sena kien imiss ir-regjun ta' Sqallija li joffri z-zejt ghal-lampa votiva li tinxghel matul is-sena quddiem il-qabar ta' san Frangisk.  Gew ghadd ta' isqfijiet, sindki, awtoritajiet u nies minn Sqallija. Kien hemm ukoll il-Ministri Generali tal-familja Frangiskana u ghadd ta' sacerdoti Frangiskani mill-tlett familji jikkoncelebraw. Il-Knisja kienet mimlija bin-nies li biex jidhlu kelllhom bzonn il-pass.  Dawk li ma kellhomx pass setghu isegwu il-funzjoni minn fuq Maxi Screens li thejjew fil-Bazilka ta' isfel u fil-Pjazza.  Ghall-ikel fir-refettorju kien hemm madwar 300 ruh.  Jien inzilt niekol flimkien ma xi ftit patrijiet ohra qabel biex inkun nista' nistrieh ftit.  Imma ma tantx irnexxili nistrieh wisq ghax kelli mill-gdid nilbes it-tonka u ninzel fil-Bazilka nqarar.  Bejn sessjoni u ohra tal-qrar, wara nofs in-nhar irnexxili niehu sehem fil-korteo u niehu il-Barka specjali li tinghata minn fuq il-logga tal-Bazilka ta' Fuq.  Tlabt lill-Mulej jaghtini l-ghajnuna halli nwettaq bil-qalb dak li kellu merfugh ghalija.  Ix-xemx nizlet 'l hinn wara l-gholjiet.  Kienet ghaddiet Festa ohra ta' San Frangisk... l-ahhar wahda tieghi f'Assisi.

 

Spettaklu

Dak in-nhar stess li wasalt Assisi, ftit sieghat wara bhala parti mic-celebrazzjonijiet tal-Festa ta' San Frangiskar spettaklu fil-Pjazza Nferjuri bl-isem ta' "Palermo/Assisi - due città per la pace".  Kien kuncert offrut mill-Comune ta' Palermo lil Belt ta' Assisi, lit-turisti u lill-pellegrini li gew ghall-festa ta' Qaddis. Hadu sehem ghadd taì Kantanti fosthom Achinoam Nini maghrufa bhala Noà.  Din hija kantanta Lhudija, l-isem taghha jfisser "Oht is-Sliem".  Is-sena li ghaddiet meta Noà zaret Assisi l-kustodju kien talabni biex indawwarha u nispjegalha l-Bazilka.  Niftakar li kienet uriet interess kbira f'dak li kont qed nghidilha. Mort ftit fil-bidu tal-kuncert u billi kont ghajien wara l-vjagg hsbit biex immur norqod!  Imma x'norqod norqod!  Il-hoss tad-daqq u l-kant kien tant qawwi li l-kantanti kienu qieshom qed ikantaw hdejn is-sodda tieghi.  B'dawk il-hsejjes wkoll li kienu kantaw nursery rhymes ma kienx jirnexxili naghlaq ghajnejja. 

 

Mother Teresa in Musical

Lejliet il-festa ta' San Frangisk filghaxija fl-istess post u fuq l-istess palk li ntrama' apposta l-jum ta' qabel sar Musical.  L-Inglizi jghidu: "If you can't beat them join them".  Hekk ghamilt!  Biex nibqa mqajjem xorta allura hsibt li jkun ahjar li mmur ghall-Ispettaklu.  Mort u ma ddispjecinix anzi kien jiddispjecini kieku ma mortx!.  Kien  dwar il-hajja ta' Madre Teresa rrakkuntata b'muzika, kant u zfin il-veru sabih!  Il-kitba hija xoghol ta' Piero Castellacci u l-muzika ta' Michele Paulicelli.  Hawn huma l-istess li kienu hadu hsieb il-produzzjoni tal-Musical iehor maghruf dwar San Frangisk "Forza Venite Gente".  Infatti il-cast kien l-istess fiz-zewg musicals.  Il-pjazza kienet ppakkjata bin-nies li ghalkemm beda tard gew xorta u baqghu imwahhlin f'posthom tul l-ispettaklu kollu li dam aktar minn saghtejn ghaddej.  Cert li dawn in-nies kollha bhala marru lura kuntenti b'dak li raw u semghu dwar Madre Teresa.

  

Treno contro il Pregiudizio

 

F'Assisi kif kelli okkazjoni nghid aktar minn darba jkunu hawn diversi attivitajiet.  Xi kultant ikunu tant fuq xulxin li lanqas tkun tista' taqbad x'ikun qed jigri.  Darba minnhom hrigt ghax kelli mmur nigbor xi medicina u fil-pjazza tal-Bazilka nara qiesha tren bil-maskeruni qieshom tal-Karnival.  Veru li l-Karnival is-sena kollha izda meta ersaqt u staqsejt qaluli li kienet il Treno contro il Pregiudizio. Din it-tren kienet mahsuba u rrealizzata mill-organizzazzjoni imsejha Semplicemente li ddur u tigbor proposti u riflessjonijiet minghand it-tfal ta' l-iskejjel elementari dwar il-pregudizji lejn it-tfal u l-persuni b'dizabilità intellettiva.  Matul il-jum ma nafx minn fejn inqalghu dawk it-tfal kollha li gew biex jaghtu l-proposti taghhom.  Kien hawn arja ta' festa u ta' Kuluri.

 

Marcia della Pace

Matul it-tieni Hadd ta' Ottubru saret il Marcia della Pace minn Perugia ghal Assisi.  Hadu sehem madwar 300.000 ruhu. Mit-tieqa tal-kamra stajt narahom resqin lejn Assisi.  Bil-mod il-mod bdew jaslu fil-belt tal-Fqajjar ta' Assisi.  Kienet festa jew ahjar Qawsalla ta' lwien!  It-triq kienet qiesa mewga ta' kuluri. Kull min kien qed jiehu sehem fil-mixja kellu jew bandiera f'idejh jew inkella imdendla ma daru jew maktur kulurit f'rasu. Hadu sehem ghadd ta' irjus kbar u politikani.  F'mument minnhom kif kienu quddiem il-Bazilika l-Isqof ta' Assisi qara il-messagg li bghatt il-Papa Gwann Pawlu II ghall-okkazjoni u il-Kustodju pprezenta lampa lir-rappresentanti mill-Afrika.  Kull minn ra l-ahbarijiet fuq xi stazzjoni tat-TV Taljan setgha jara dawn il-kuluri kollha li semmejt ... u mhux biss, setgha jaraw lili wkoll. Waqt ic-cerimonja  sejhuli fuq it-terrazza minn fejn sar id-diskors biex inzomm il-Lampa tal-Paci.  Ghalhekk ma' tant kuluri kien hemm wkoll ftit tal-griz - il-lewn tal-tonka tieghi.

 

Madre Tereza Beata

Il-Gurnata Missjunarja ta' din is-sena nibqa' niftakara zgur. Ghal dan il-jum specjali kont Ruma biex nassisti ghac-Celebrazzjoni tassew specjali - dik tal-Beatifikazzjoni ta' Madre Tereza tal-Calcuta. Tlabt lis-superjur tieghi f'Assisi biex ihallini liberu mill-qrar u mort is-Sibt filghaxija halli nisbah Ruma. Mort fil-Kunvent ta' San Giacomo. mhux wisq 'l boghod mill-Vatikan. F'dan il-kunvent kont nghix meta kont nistudja Ruma.  Malli wasalt il-kunvent sibt jistennini l-biljett biex inkun nista' nidhol fil-pjazza ta' San Pietru.  Dan il-biljett hallihuli hemm l-habib tieghi Mario Cappello, li ghamel minn kollox biex jakwistali wiehed.  Is-Sibt filghaxija kif wasalt Ruma tghidx kemm bdiet nizla xita.  Qabel irqad tlabt talba biex l-ghada johrog il-bnazzi halli c-cerimonja ma tithassarx.  Il-Hadd sebah jum sabih.  Ix-xemx harget titbissem fuq il-pjazza ta' San Pietru, li kienet mahnuqa bin-nies li gew minn kull rokna tad-dinja.  Fil-bidu sibt post fil-genb tal-pjazza.  Kont qiesni sardina f'landa tas-sardin.  Kont ilni digà xi saghtejn bilwieqfa. Bdejt inhoss li kien qed jinqatali n-nifs f'dik ir-rassa.  Iddecidejt li nhalli dak il-post. Hekk ghamilt. Irnexxili nohrog minn dik ir-rassa. Ippruvajt nara mmurx ghand il-patrijiet taghna fil-Penitenzjerija tal-Vatikan. Minn hawn u minn hemm il-Gwardji Svizzeri halluni nidhol.  Sibt lil Padre Rocco Rizzo, wiehed mill-patrijiet taghna, li ghamilna zmien flimkien fil-Filippini u morna flimkien fuq it-terrazzin fil-genb tal-Bazilka.  Ma setghax ikolli post ahjar. Kienet tassew grazzja. Stajt insewgi c-cerimonja kollha tajjeb.  Wara i-cerimonja kont mistieden ghall-ikel ghandi is-sorijiet ta' Santa Brigida fi Pjazza Farnese.  Dawn is-sorijiet sirt nafhom fil-Filippini u f'Assisi kont il-konfessur taghhom.  Wara l-ikel tlaqt bil-mixi lejn l-istazzjon biex naqbad it-tren lura lejn Assisi.  Kienet gurnata kollha kemm hi ma' Madre Tereza.  Filghodu hadt sehem fi-cerimonja, tul vjagg qaghad naqra ktieb fuq hajjitha u filghaxija segwejt il-film dwar il-hajja ta' din l-Appostlu tal-Karità fuq it-Television. 

 

Mario u David

Mario Sant u David Borg, li sa l-ahhar ta' Awissu kienu Osimo ghan-novizzjat issa li ghamlu l-ewwel voti gew Assisi biex ikomplu l-istudji tat-teologija.  Digà jidhru li qabdu l-gheruq f'dan l-ambjent Frangiskan. Izd'issa huma dispjecuti.  Issa li gew Assisi huma kont ser nitlaq jien.  Hekk il-hajja bhal-lanec fil-port fiz-zmien l-antik: wahda gejja u ohra sejra.  Qabel tlaqt minn Assisi gew jaraw Donald Bellizzi u Gorg Buttigieg, iz-zewg Kjerci taghna li qed jistudjaw Ruma.  Gew flimkien ma l-istudenti kollha li hemm fis-Seraphicum, il-Kullegg tal-patrijiet taghna f'Ruma ghax kellhom Quddiesa u xi laqghat hawn fis-Sacro Convento. 

 

Boxing Day qabel il-waqt

Kont ilni minnu gejt lura Malta wara l-ewwel parti tal-kapitlu li bdejt infittx il-kaxxi halli nibda nippakkja fl-affarijiet li kelli fil-kamra.  Kien affarijiet li ngabbru tul it-tmien snin li kont nghix barra minn Malta.  Bil-mod il-mod kollox beda jsib postu fil-kaxxi.  Meta kont Malta sibt lid-ditta Attrans minn Haz-Zebbug li offritli li tiehu hsieb iggibli l-kaxxi hija.  U hekk kien.  Malli ircevejt il-konferma tat-tieni parti tal-Kapitlu li jien ghal Malta bejt naghlaq il-kaxxi.  Malli mbaghad cempilli l-Provincjal u qalli li kelli wkoll il-Konferma ta' l-Arcisqof cempilt lir-Rappresentanti tad-Ditta Attrans f'Milan u l-ghada stess gew ghall-kaxxi li kelli.  Ghext il-boxing day qabel iz-zmien. Anzi aktar minn jum wiehed.  Kont ilni aktar minn hmistax nghix mdawwar bil-kaxxi.  Meta gew jiehdu il-Kaxxi bejni u bejn ruhu ghedt min jaf nergax narahom u niftahom kollha.  Digà kelli esperjenza qarsa meta bghatt il-kaxxi mill-Filippini ghat-Turkija.  Wahda baqghet ma waslet qatt.

 

L-ahhar qatra

Fis-sentejn li domt nghix Assisi ppruvajt nixrob kemm nista' mill-Ispirtu ta' San Frangisk.   Meta wasalt Assisi ezattament fit-23 ta' Ottubru 2001 hassejt xi haga go fija tghidli li ma kontx ser indum hemm ghal zmien twil.  Hassejtni kont hemm in transit.  Ghaldaqstant ippruvajt li sakemm indum hemm ghad-dell tal-Qabar ta' San Frangisk infittex u nqalleb kotba u naqra kemm nista' biex insir naf aktar u nmtela' aktar bl-ispirtu tal-Fqajjar ta' Assisi.  Terga' biex stajt naghmel il-web-site kelli naqra hafna materjal dwar il-Qaddis.  Aktar ma wiehed jaqra fuq xi hadd aktar isir jafu u aktar isir jhobbu.  Hekk gara lili.  Aktar ma kont naqra fuq San Frangisk aktar bdejt insir nafu u m'hemmx ghalfejn nghid aktar sirt inhobbu.  Cert issa kien wasal iz-zmien li nhalli il-Qabar ta' San Frangisk.  Hassejtni seren.  Kont naf li, iva, l-ghadam tal-Qaddis ser jibqa hemm, imma kont konvint li mieghi u f'qalbi ser ingorr l-ispirtu tieghu.  Il-Gimgha 24 ta' Ottubru proprju fl-ahhar gurnata qabel ma tlaqt hawwalta f'mohhi li nkompli nixrob sa l-ahhar qatra mill-Ispirtu ta' San Frangisk.  X'ghamilt?  Fil-ghodu fis-7.00 inzilt u qaddist l-ahhar quddiesa fuq il-Qabar.  Din l-ahhar quddiesa kienet esperjenza ntima u sabiha hafna.  Wara nofs in-nhar imbaghad hadt il-karrozza tal-kunvent u ghamilt l-ahhar pellegrinagg lis-santwarji ta' Assisi.  L-ewwel mort il-Kappella ckejkna tal-Porzjunkola,  ghedt l-ewwel posta tar-Ruzarju u qaghad nitlob fis-skiet f'dak il-post ghaziz ghal Frangisku. Minn hemm mort Rivotorto, fejn San Frangisk ghex fil-bidu ma' l-ewwel patrijiet tieghu u ghedt it-tieni posta.   It-tielet posta ghedtha f'San Damjan, il-post fejn il-Kurcifiss kellem lil Frangisku u qallu biex imur isewwi il-knisja tieghu.  Sadanit-tant bdiet nizla ix-xita u hadt tixriba kbira.  Xita hija forma ohra ta' Barka!  Minn hemm ergajt dhalt fil-belt minn naha ta' fuq u mort inzur lil Santa Klara fil-Bazilka taghha u ghedt ir-raba posta tar-Ruzarju.  Ghall-ahhar posta rritornajt mill-gdid fis-Sacro Convento poggejt il-karrozza f'postha u bqajt sejjer dritt fuq il-Qabar ta' San Frangisk u qaghad ghal ftit hin migbur hemm fis-skiet nixrob l-ahhar qatra mill-ispirtu ta' dan il-Qaddis.  Filghaxija ergajt ingbart fuq il-Qabar flimkien mal-Patrijiet ghar-recita tal-Vespri.   Xtaqt li dan l-ahhar jum nghaddih qrib tassew ta' san Frangisk.  U hekk kien.

 

Tmiem esperjenza rikka

L-ghada fil-25 ta' Ottubru fil-sitta nieqes ghaxra ta' filghodu kif fethet il-Bazilka mort inzur ghall-ahhar darba il-Qabar biex insellem lil Frangisku qabel nitlaq u nitlob il-Barka tieghu.  U fis-6.00am tlaqt mis-Sacro Convento lejn l-istazzjon tat-tren u qbadt il-ferrovia lejn l-airport ta' Ruma biex naqbad l-ajruplan lura lejn Malta.  Hekk temmejt esperjenza tassew rikka ta' tmien snin ta' qadi barra mix-xtut ta' Gziritna

 

Il-Website ikompli

Hafna kif semghu li kont ser nhalli Assisi biex nirritorna Malta kitbuli u talbuni biex niehu hsieb ikompli nahdem fuq il-web-site www.sanfrangisk.com  Cert li nkompli! Nemmen li dan is-site kien xi haga li riedu l-Mulej u kien bil-grazzja tieghU li bdejtu u komplejtu. Inhoss li ghalissa l-Mulej ma taghni l-ebda hjiel biex inwaqqfu.  Anzi Patri Alfred Calleja il-Provincjal u s-Superjur tieghi nsista mieghi li nkomplih. Meta naf li ghandi l-Barka tas-Superjuri tieghi aktar nahdem bil-qalb.  Ghalhekk dawk kollha li jhobbu lil San Frangisk jistghu jserrhu rashom li x-xoghol li nbeda ser bl-ghajnuna ta' Alla jitkompla.

 

Inzomm il-pont wkoll

... u il-pont ser twaqqfu?  Din kienet mistoqsija ohra li saritli. Il-pont bhal web-site ma nhoss li ghandu jieqaf.  Cert li bl-impennji li ser jkolli mhux ser ikolli l-hin materjali biex nibqa' inhejjih kull xahar kif kont qed naghmel dan l-ahhar. Madanakollu ghandi nifhem li nkun nista' inwassal ftit taghrif perjodiku.  Fuq kollox l-importanti li nzommu shih il-pont tat-talb.  Inkomplu nitlobu ghal xulxin.

<<|werrej|>>

  

Madre Tereza

Missjunarja tal-Karità,

Mara, li kif ghamel

San Frangisk

800 ilu, ghexet

il-Vangelu

u b'hajjitha ghallmet

lid-dinja

li Gesù

ghadu haj

fil-fqar

ta' zmienna wkoll.