Nitolbu ma' San Frangisk                        

◄◄|werrej|►►

Transtu ta’ San Frangisk

3 ta' Ottubru

Fl-Ordni Frangiskan kollu hemm tradizzjoni li kull sena fit-3 ta’ Ottubru filghaxija, il-komunitajiet Frangiskani jiltaqghu fil-knejjes u fil-kappelel tal-kunventi taghhom biex ifakkru l-mewt ta’ Missierhom San Frangisk jew kif inhu aktar maghruf it-Transtu (=il-passagg) tieghu minn did-dinja ghal ghand il-Missier. Meta dan it-Transtu jsir f’xi Parrocca jew Knisja Frangiskana ghall-funzjoni jkunu mistiedna wkoll in-nies u d-devoti tal-qaddis. San Frangisk iltaqa’ ma’ ohtna l-mewt fuq il-qiegha ta’ l-art fil-knisja tal-Porziuncola, barra l-belt ta’ Assisi.  Kien fil-hin ta’ l-ghasar nhar is-Sibt, 3 ta’ Ottubru 1226.  L-ghada il-Hadd sar il-funeral u l-gisem ta’ Frangisku ttiehedt bil-purcissjoni l-ewwel lejn il-Knisja ta’ San Damjan biex Klara u s-sorijiet taghha jsellmu ghall-ahhar darba lil Frangisku u mbaghad lejn il-Knisja ta’ San Gorg, fejn dan midfun ghal kwazi erba’ snin sakemm tlestiet il-Bazilka biex tilqa l-fdalijiet tieghu.

Transtu ta’ San Frangisk

Waqt il-purcissjoni tad-dahla jitkanta dan l-innu:

Ta' Missierna l-mewt bil-qima nfakkru

u twelidu ghal hajja bla mwiet

qrib Assisi li ratu jitwieled,

meta x-xemx kienet nienet u ntfiet.

Lil uliedu mbikkija farraghom

u seddaqhom bil-oghla barkiet:

talab mahfra lil gismu ghax hagru,

u zgurah minn hlas kbir fis-smewwiet.

Hu li twieled fi stalla bhal Kristu,

bhalu ftaqar u habb iz-zeblih.

Li jmut gheri minn hwejgu, din xewqtu;

li ghall-qiegha ta' l-art fih jistrieh.

U f ‘tghanniga mal-mewt li oht sejjah,

ruhu ttajret ghal hdan il-Hallieq,

gismu msallab iddawwal bid-dija,

ghelm ir-rebha ta' hajtu fit-triq.

Lilek, Alla Missier, sebh u qima,

u lill-Iben, Feddej tal-bnedmin,

ma' I-Ispirtu li jnebbah u jqaddes

lil Frangisku f’ghemilu kull hin.        Amen.

Meta kulthadd jasal fuq l-altar u jiehu postu, min ikun qed imexxi jghid:

Ingbarna flimkien, kwazi fl-istess hin li fih grat il-mewt tal­Patrijarka Missierna San Frangisk, biex infakkru kif dan il­Missier qaddis, wara li ghadda hajja ta' cahda u tghakkis, f’tghanniga ma' ohtu l-mewt, ghadda minn din il-hajja ghal ghand Alla li hu habb bla qjies u li hu xtaq li jkun mahbub u mfahhar mill-hlejjaq kollha. Insellmulu u nitolbuh il-barka tieghu.

Antifona 1:      Patrijarka tal-fqar,

kattar b'talbek, fl-mhabba ta' Kristu,

l-ghadd ta' wliedek, li int bhal Gakob aghma,

b'idejk imsallbin, berikt qabel mewtek.

Celebrant:    Iberikna Alla, Alla taghna.

Kulhadd:       U tibza' minnu l-art kollha,

                    minn tarf ghall-iehor.

Celebrant:    O Alla l-aktar hanin,

int ridt li l-qaddej tieghek

ibierek il-poplu tieghek

billi jsejjah fuqu l-isem qaddis tieghek,

u nebbaht lil Missierna San Frangisk

li jbierek hekk ukoll:

Ibierkek il-Mulej u jharsek,

jixhet id-dija ta' wiccu fuqek u jurik hniena;

ha tinzel il-barka tieghek fil-milja taghha fuqna,

fuq kull min jghammar f’artna

u fuq il-gnus kollha

li lilhom gie mhabbar l-isem tieghu,

ghat-talb ta' l-Imqaddsa Vergni Marija

Omm Alla, ta' San Frangisk Missierna

u tal-qaddisin kollha tieghek.

Int li tghix u ssaltan ghal dejjem ta' dejjem.

Kulhadd:  Amen.

Issa jista' jintefa d-dawl zejjed u lettur jaqra wahda minn dawn is-siltiet li gejjin:

Qari mill-kitbiet ta' San Bonaventura.     

Legenda Maior XIV, 5

Meta qorbot is-siegha tal-mewt tieghu, talab li jissejhu madwaru l-patrijiet kollha li kienu hemm, u filwagt li tennielhom kliem ta' farag ghall-mewt tieghu li kienet waslet, b'ghozza tassew ta' Missier heggighom biex ihobbu 'l Alla; tkellem fit-tul fuq il-pacenzja, fuq il-faqar u fuq il-fedelta li kellu jkollhom lejn il-Knisja Mqaddsa Rumana, b'ghozza kbira lejn il-Vangelu li ghalih kien jigi qabel kollox.

Imbaghad sallab u firex idejh fuq il-patrijiet migburin madwaru u bis-setgha u fl-Isem ta' l-Imsallab berikhom ilkoll, dawk li kienu hemm u dawk tal-boghod. U ssokta jghidilhom: "Uliedi, zommu shih fil-biza' tal-Mulej u ibqghu fih dejjem. U billi t-tentazzjoni ma ddumx ma ggarrabkom, henjin intom jekk tissuktaw f dak li bdejtu. Jien stess sejjer ghand Alla u lilkom ilkoll nerhikom fil-grazzja tieghu".

Hekk kif temm din it-twissija helwa, il-bniedem bil-bosta ghaziz ghal Alla, ried li jingieb il-Ktieb tal-Vangelu u talab li tinqralu dik is-silta ta' San Gwann li tibda: " Qabel il-festa tal-Ghid". Imbaghad hu, mill-ahjar li seta', infexx b'lehen gholi fi kliem is-Salmi "B'lehen qawwi fill-Mulej insejjah" u ssokta jghidu sa l-ahhar kliem" madwari jduru l-­gusti, ghax int timxi tajjeb mieghi".

Hekk mitmuma fiha l-misteri kollha, dik ir-ruh il-qaddisa bil-bosta, mahlula mill-gisem, giet milqugha fid-dija tas-sebh ta' Alla, u dan ir-Ragel qaddis raqad fil-Mulej.

(Jew tista’ tinqara din is-silta)

Qari mill-Kitbiet tal-Beatu Tumas minn Celano

Vita II, 8

Gara li l-kelma tal-Mulej, li kienet mgharrfa minn zmien qabel lil Fra Frangisk, kienet waslet biex issehh. Ghalhekk, kif kien qieghed jistrieh ghal ftit jiem f’imkien ghaziz bil-­bosta, xhin hass il-mewt, sejjah lil tnejn minn hutu u wliedu gheziez fost il-bqija, u talabhom jghannulu bi spirtu ta' ferh u b'lehen shih ghanjiet il-Mulej ghall-mewt fil-qrib u ghall­-hajja li kienet ga fegget. U hu, kif seta', infexx jghanni s-salm ta' David: "B'lenen qawwi lilt-Mulej insejjah, b'lehen qawwi lill-Mulej nitlob".

Wiehed mill-ahwa li kienu madwaru, li l-Qaddis kien ihobb b'imhabba kbira, xhin gharaf li t-tmiem tieghu kien fil-qrib qallu: "Missier twajjeb, l-ulied sa jibqghu bla missier, sa jinsterqilhom dawl ghajnejhom. Ftakar ghalhekk, fl-ulied iltiema li sa thalli warajk, ahfrilhom htijiethom kollha u farraghom ilkoll, 'l dawn ta' madwarek u 'l-bqija tal-­boghod, bil-barka qaddisa tieghek”. Ghal dan il-kliem, il­-Qaddis wiegeb: "Ara ibni, Alla qieghed isejjahli; lill-ahwa tieghi kollha, tal-boghod bhal dawn hawn migbura, nahfrilhom kull nuqqas u htija, u kif nista', inhollhom minn kull rabta; u int filwaqt li tgharrafhom b'dan, berikhom ilkoll f'ismi".

Talab fl-ahhar li jingieb il-Ktieb ta' l-Vangelu u ried li tinqralu dik is-silta ta' San Gwann li tibda hekk: "Sitt ijiem qabel il-Ghid, billi kien jaf Gesù li kienet waslet is-siegha tieghu biex jghaddi minn din id-dinja ghal ghand il-Missier". Talab imbaghad li jqeghduh fuq hasira u jroxxu l-irmied fuqu, hu kien qorob biex jerga' jsir trab u rmied. Sadattant ingabru ftit ftit il-patrijiet kollha, li taghhom hu kien Missier u Mexxej, ilkoll jistennew fis-skiet it-tluq qaddis u t-tmiem hieni tieghu, meta r-ruh tieghu l-izjed qaddisa, mehlusa mill-­irbit tal-gisem, inhatfet f'dija ta' dawl, fil-wagt li gismu raqad fil-Mulej.

Wara l-qari jitkanta s-Salm Responsorjali:

R/.   O ruh ghaziza, siehba tal-Qaddisin,

       it-Trinità mqaddsa tistiednek;

       ibqa' maghna ghal dejjem.

B' lehen qawwi lill-Mulej insejjah

b'lehen qawwi lill-Mulej nitlob.

Inressaq quddiemu t-tnehid tieghi,

id-dwejjaq tieghi quddiemu ngieghed.       R/.

Xhin ruhi go fija tinfena,

int tkun taf minn xiex ghaddej.

Fit-triq li fiha nimxi,

huma hbew nassa ghalija.                        R/.

Inhares fuq il-lemin u nara,

li ma hemm hadd li jaghti kazi

M'hemmx mnejn nista' nahrab,

m'hemm hadd li jiehu hsiebi.                   R/.

Lilek, Mulej, insejjah; nghidlek:

"Int il-kenn tieghi, int sehmi f’art il-hajjin.

Aghti widen ghall-ghajta tieghi

ghax ninsab mitluq ghall-ahhar.               R/.

Ehlisni minn dawk li daru ghalija,

ghax huma aqwa minni.

Mill-habs ohrogni

biex inrodd hajr lil ismek.                        R/.

Madwari jduru l-gusti,

ghax int timxi tajjeb mieghi:”

Glorja lill-Missier ...

Kif kien mill-bidu ...                                 R/.

Celebrant: Nitolbu.

Qaddis Serafiku, Missier taghna Frangisk,

li filghaxija ta' jum is-Sibt,

ftit qabel it-tluq tieghek minn din id-dinja,

f’isem Gesù msallab u bil-qawwa tieghu,

berikt 'l uliedek kollha tul iz-zmenijiet,

arana madwarek, Missier il-fqar,

infakkru l-mewt tieghek.

Aqlghalna nitolbuk,

li moghnija bil-barka tieghek,

nissuktaw fiz-zmien taghna l-missjoni tieghek,

u nwasslu 'l-bnedmin hutna l-frott tal-fidwa

mwettqa minn Gesù Sidna, li hu Alla,

u li jghix u jsaltan ghal dejjem ta' dejjem.

Kulhadd: Amen.

Tinqara l-Ittra ta’ Fra Elija li thabbar il-mewt ta' San Frangisk:

L-ittra ta' Fra Elija li thabbar il-mewt ta' San Frangisk.

Lill-ghaziz hija fi Kristu, Girgor, Ministru tal-Patrijiet ta' Franza u lil hutu u hutna kollha, Fra Elija, midneb, sliem.

Qabel ma nibda nitkellem, nitniehed u nibki - ghax dak li kien ibezzaghni laqat lili u laqat lilkom ukoll - ghax dak li kien ifarragni, dak li kien bhal hrief jerfaghna lkoll f'dirghajh hanina, halliena; telaq pellegrin f'oqsma mbieghda; il-ghaziz ta' Alla u tal-bnedmin intlaqa' fil­gharajjex ta' hemm fuq...

Il-prezenza ta' huna u missierna Frangisk kienet ghalina dawl tassew; u mhux biss ghalina li konna qrib tieghu bil­hajja u bil-fidi, imma wkoll ghal dawk tal-boghod; dawl imnissel mid-dawl tas-sewwa biex iharrab id-dlamijiet u jmexxi 'l dawk li kienu jterrqu fid-dell tal-mewt lejn it­-triq tal-paci u tas-sahha ta' dejjem. Bhal xemx tiddi fis­sema, hekk xeghlet qalbu u dawlet is-saltna ta' Alla; bin­nar ta' mhabbtu kienu jitheggu l-erwieh, fi qlub il-­missierijiet kienet titnissel mill-gdid it-tjieba lejn 1-ulied, u l-bnedmin bla ghagal kienu jergghu lura ghad-dehen tal­gusti u fid-dinja kollha gie mhejji poplu gdid lill-Mulej. Sa l-ibghad truf ismu huwa msebbah u l-ghemejjel tieghu ta' l-ghageb huma mfahhrin fid-dinja kollha.

Bieghdu minnkom, ghalhekk, id-dieqa, ittamaw f Missier l-iltiema, Alla li jsabbarna b'farag qaddis. U nitfarrgu, ghax qabel ma tbieghed minna, bhal Gakob iehor, il­Missier qaddis bierek 'l uliedu kollha u hafer lil kulhadd dnubietu.

Ghozzu t-tifkira tal-Missier taghna u Huna Frangisk: ikun imfahhar u mweggah ghax wera 'l Alla lill-bnedmin u ghollieh quddiem l-angli. Itolbu 'l Alla biex flimkien mieghu ikollna sehem mill-grazzja qaddisa tieghu.  Amen.

Issa titkanta l-Antifona 2 li tista' tigi ripetuta tliet darbiet. kull darba nofs ton aktar fil-gholi.

Antifona 2: Sliem ghalik, qaddis Missierna,

dawl ta' art twelidek,

mudell tal-patrijiet minuri,

mera ta' kull virtu', qjies tal-imgiba;

mexxina int mit-turufnament tal-gisem

lejn artna, il-genna.

Mitmum il-kant jinzamm waqt ta' skiet u jindaqqu ftit tokki bil-qanpiena tal-kampnar; imbaghad jinxteghel id-dawl kollu tal-Knisja u titkanta l-Antifona 3.

Antifona 3:  Kristu 'l-fqir u 'l-umli jsebbah

               ghani jdahhlu fis-smewwiet,

               fejn il-kant ferrieh ta' l-angli,

               isellimlu u jaghtih gieh.

Celebrant: Itlob ghalina, Qaddis Frangisk Missierna. Kulhadd:     Biex ikun jisthoqqilna dak li weghedna Kristu.

Celebrant: Nitolbu.

O Alla, Int il-lum ghanejt bil-hlas

tal-hajja ta' dejjem

lir-ruh ta' Missirna San Frangisk;

aghtina nitolbuk: hekk kif bil-qima

qeghdin infakkru l-moghdija tieghu

minn din id-dinja ghal ghandek,

jisthoqqilna li bhalu u mieghu

niksbu l-istess hlas fil-hajja bla tmiem.

Bi Kristu Sidna.  

Kulhadd: Amen.

FI-ahhar ic-celebrant ibierek 'il kulhadd bir-relikwa tal-Qaddis fil wagt li jghid:

Celebrant: Bl-intercessjoni

ta' Missierna San Frangisk,  

iberikkom + Alla li jista' kollox

u jghix u jsaltan ghal dejjem ta' dejjem.

Kulhadd: Amen.

Issa jitkanta l-innu "Ninsgu Safja" jew "Glorja Glorja"

tista' issibhom fil-pagna: innijiet u ghanjiet

◄◄|werrej|►►

imhejji minn Fr Thomas Calleja OFMConv

Assisi- Marzu 2003

San Frangisk iltaqa’ ma’ ohtna l-mewt fuq

il-qiegha ta’

l-art fil-knisja

tal-Porziuncola, barra l-belt

ta’ Assisi. 

Kien fil-hin ta’

l-ghasar nhar

s-Sibt, 3 ta’ Ottubru 1226.