Kultura Frangiskana - pittura |
||
Ganni Vellau l-Koppla tal-Knisja ta' San Frangisk, Il-Belt - Valletta
Ganni Vella twieled Bormla fid-9 ta' Mejju 1885, minn Francesco u Marianna mwielda Attard. Ganni kien it-tieni fost tliet ahwa.
Minn ckunitu Ganni kien ihohb ipingi u jhazzez b'xi lapes. Darba minnhom Dun Giuseppe, is-sacredot li kien jghallmu r-religjon gharaf it-talent qawwi ghall-arti li kellu dan it-tifel u malajr kellem lil zijuh Emanuel biex jibda jibaghtu ghall-klassijiet ta' filghaxija fid-disinn u l-Pittura. B'xorti tajba ghal Ganni, waqt li l-professur Attilio Palombi, artist taljan li kien qieghed ipingi affreski ghall-knisja ta' San Pawl Nawfragu fil-Belt Valletta, mar izur lil Dun Giuseppe f'Bormla, hu nnota xi xoghlijiet li Ganni kien ghamel. Palombi malajr impressjona ruhu u talab biex jigi mlaqqa' ma' dan it-tfajjel.
Waqt li kien fil-presenza ta' Dun Giuseppe u ta' Emanuel, iz-ziju ta' Ganni, il-Professur Palombi ezamina aktar bir-reqqa it-tpingijiet ta' Ganni. Hu kien tal-fehma li dan l-artist hekk zghir isir l-apprentist tieghu. Ghal tliet snin Ganni qeda lill-imghallem tieghu tajjeb u ghalhekk il-Professur Palombi rrangalu biex ikompli l-istudji tieghu f'Ruma fil-"British Academy" u fl-"Istituto di Bella Arti" taht ghalliema bhal Bruschi-Spinetti u Borgogelli.
Fl-1912 Ganni Veila gie lura Malta fejn beda jahdem go studio fi Triq San Duminku, il-Belt Valletta. Lejn zmien din is-sena, lill-Professur Palombi bdiet tonqoslu il-vista t'ghajnejh. Huwa kien ghadu kif beda jpitter is-saqaf tal-knisja tal-Floriana u ma setax ikompli bid-dekorazzjoni li kienu affresk ghalhekk qabbad' lil Ganni biex jispiccahom. Dan hekk ghamel u meta tlestew kienu tassew kapulavur. B'xorti hazina dan ix-xoghol kien meqrud mill-ghadu fit-Tieni Gwerra Dinjija.
Kienet is-sena 1913 meta Ganni zzewweg lil-mudella favorita tieghu Mary Critien. Minn dan iz-zwieg kellu tliet ulied Maria, Beppe u Aldo. Kellu wkoll tifel iehor li sfortunatament ma baqax haj, dan kien semmih Attilio ghall-imghallem Taljan tieghu.
Ganni Veila beda jkun kommissjunat biex ipitter f'diversi knejjes f'Malta u f'Ghawdex. L-ewwel li beda kien fil-Katidral t'Ghawdex.
Meta il-Patrijiet Frangiskani Konventwali lejn il-bidu tas-seklu ghoxrin kabbru il-knisja ta' San Frangisk fi Strada Rjali l-belt Valletta, Ganni Vella kien imqabbad ipitter il-koppla b'xeni mill-hajja tal-qaddis fqajjar ta' Assisi.
Ganni Vella baqa' attiv tul hajtu kollha. Rebah ghadd ta' premijiet, fosthom il-midalja tad-deheb b'rikonoxximent ta' l-attivita' artistica tieghu. Il-Pittur Ganni Vella miet fit-3 ta' Settembru 1977 fl-età ta' 92 sena.
Xeni mill-hajja ta' San Frangisk impittra fil-Koppla tal-Knisja ta' San Frangisk tal-Belt - Valletta mill-Pittur Ganni Vella
Quddiem l-isqof Gwidu ta' Assisi Frangisku jinza hwejjgu minn fuqu u jaghtihom lura lil missieru.
Iz-zwieg ta' Frangisku mas-Sinjura Povertà.
Frangisku jiehu hsieb l-Imgiddmin f'inhawi ta' Assisi.
Frangisku jaccetta liz-zaghzugha Klara minn Assisi u jitwaqqaf it-Tieni Ordni Frangiskan.
Frangisku idur mal-Bliet u l-irhula jxandar il-Vangelu ta' Kristu lil Kulhadd
Frangisku jippriedka lill-aghsafar
Frangisku jwaqqaf it-Terz Ordni.
Frangisku jikseb l-Indulgenza tal-Porzjuncola Maghrufa bhala Il-Mahfra ta' Assisi
Dawn ir-ritratti kienu migbura f'sett ta' kartolini bl-isem: Chiesa di S. Francesco dei Minori Conventuali Malta -Valletta, Serie di 8 Cartoline Artistiche, Particolare della Cupola del Pittore G. Vella inaugrata in Ricordo del VII Centinario Antoniano. Valletta - 5.12.2003
|
|
Ganni Vella 1885 - 1977
Il-Knisja ta' San Frangisk fil-Belt Valletta
|